Skip to main content

Zasada wolności budowlanej w procesie budowlanym. Studium administracyjnoprawne

Zasada wolności budowlanej w procesie budowlanym. Studium administracyjnoprawneZasada wolności budowlanej jest jedną z podstawowych zasad prawa budowlanego, która umożliwia inwestorowi realizację zamierzania budowlanego lub likwidację obiektu budowlanego. Źródłem zasady wolności budowlanej jest prawo własności. Zasada ta jest wolnością budowlaną w znaczeniu przedmiotowym. Zasada wolności budowlanej jako zasada prawa budowlanego ma szczególne znaczenie dla procesu stosowania przepisów prawa budowlanego. Zasada wolności budowlanej obejmuje trzy sfery: wolności podjęcia zamiaru wykonywania zamierzenia budowlanego lub rozbiórki obiektu budowlanego, wolności konkretyzacji zamierzenia budowlanego lub rozbiórki obiektu budowlanego oraz wolności organizacji procesu budowy lub procesu rozbiórki. Szeroki zakres oznacza, że zastosowanie tej zasady następuje w toku procesu stosowania norm prawa budowlanego regulujących proces budowy oraz proces rozbiórki. Zakres zasady wolności budowlanej jest kształtowany przez przepisy prawa budowlanego. Ograniczenia te mają na celu ochronę wartości szczególnie istotnych dla interesu publicznego oraz uzasadnionego interesu osób trzecich. Ochronie nie podlegają zawsze te same wartości. Rozwój technologii budownictwa oraz zmiany społeczno-gospodarcze wpływały na zmiany wartości chronionych w toku procesu budowlanego. Nie można jednak określić tendencji tych zmian. Zakres zasady wolności budowlanej jest zależny także od skuteczności m.in. środków prawnych reglamentujących swobodę inicjowania realizacji zamierzenia budowlanego oraz swobodę inicjowania rozbiórki. Zgodnie z zasadą proporcjonalności, środki te powinny być na tyle uciążliwe dla inwestora, na ile jest to niezbędne dla ochrony wartości wyrażonych w przepisach prawa budowlanego. Ze względu na skuteczność działań organów administracji architektoniczno-budowlanej, zgłoszenie budowy oraz zgłoszenie rozbiórki powinno być podstawowym środkiem reglamentującym te swobody. Jest to bowiem wystarczające dla pełnej ochrony tych wartości. Obowiązujące przepisy prawa budowlanego ograniczają zasadę wolności budowlanej w sposób proporcjonalny do potrzeb ochrony interesu publicznego oraz uzasadnionych interesów osób trzecich. Ograniczenia te odpowiadają aktualnym potrzebom ochrony tych interesów. Regulacje prawa budowlanego zachowują proporcję między wolnością budowlaną a wartościami wyrażonymi przez te interesy.

*****

Tytuł: Zasada wolności budowlanej w procesie budowlanym. Studium administracyjnoprawne

Autor: Maciej Błażewski

Recenzja: dr hab. Piotr Lisowski

Temat i słowa kluczowe: proces budowlany ; inwestor ; prawo własności ; zasada prawa

Wydawca: E-Wydawnictwo. Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa, Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego

Identyfikator: ISBN 978-83-65431-48-6 (druk), ISBN 978-83-65431-49-3 (online)

Miejsce wydania: Wrocław

Data wydania: 2017

Prawa: ©Maciej Błażewski

Korekta: Magda Wojcieszak

Projekt i wykonanie okładki: Karolina Drozd

Skład i opracowanie techniczne: Urszula Michaldo, Bartłomiej Siedlarz - eBooki.com.pl

Dostęp online: http://www.bibliotekacyfrowa.pl/publication/82518

*****

Spis treści

 

Wykaz skrótów

Wprowadzenie

Rozdział I. Wyjaśnienia wstępne

1. Przedmiot badań

2. Metoda badań

3. Cel badań

Rozdział II. Zasada wolności budowlanej

1. Wolność

1.1. Pojęcie wolności

1.2. Rodzaje wolności

1.3. Ograniczenia wolności

2. Sfery wolności budowlanej w procesie budowlanym

3. Zasada wolności budowlanej w ujęciu historycznym

4. Zasada wolności budowlanej w ujęciu prawno-porównawczym

4.1. Zasada wolności budowlanej w niemieckim prawie budowlanym

4.2. Zasada wolności budowlanej w litewskim prawie budowlanym

4.3. Zasada wolności budowlanej w czeskim prawie budowlanym

5. Zasada wolności budowlanej w świetle prawa konstytucyjnego, prawa cywilnego oraz prawa Unii Europejskiej

5.1. Wolność budowlana w świetle prawa konstytucyjnego

5.2. Wolność budowlana w świetle prawa cywilnego

5.3. Ograniczenia wolności budowlanej w świetle prawa Unii Europejskiej

6. Zasada wolności budowlanej w rozumieniu art. 4 p.b

6.1. Prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane

6.2. Zgodność zamierzenia budowlanego z przepisami prawa

7. Pojęcie procesu budowlanego

7.1. Proces budowlany jako ciąg czynności faktycznych oraz prawnych

7.2. Podmioty procesu budowlanego

7.3. Rozpoczęcie procesu budowlanego

7.4. Organizacja procesu budowlanego

7.5. Zakończenie procesu budowlanego

8. Zasada wolności budowlanej jako zasada prawa

9. Zasady ogólne prawa administracyjnego

9.1. Zasada praworządności

9.2. Zasada legalności

9.3. Zasada proporcjonalności

10. Zasada wolności budowlanej w wykładni przepisów prawa budowlanego

11. Ochrona interesu publicznego oraz uzasadnionego interesu osób trzecich

11.2. Interes jednostkowy

11.3. Relacja interesu publicznego do interesu jednostki

11.4. Ochrona interesu publicznego w procesie budowlanym

11.5. Ochrona uzasadnionych interesów osób trzecich w procesie budowlanym

12. Wolność budowlana w znaczeniu podmiotowym

12.1. Wolność budowlana w znaczeniu podmiotowym, jako publiczne prawo podmiotowe

12.2. Źródła wolności budowlanej o charakterze podmiotowym

12.3. Struktura wolności budowlanej o charakterze podmiotowym

12.3.1. Inwestor jako podmiot wolności budowlanej o charakterze podmiotowym

12.3.2. Przedmiot wolności budowlanej w znaczeniu podmiotowym

12.3.3. Wertykalny skutek wolności budowlanej w znaczeniu podmiotowym

12.4. Horyzontalny skutek wolności budowlanej o charakterze podmiotowym

12.5. Ochrona wolności budowlanej o charakterze podmiotowym

Rozdział III. Swoboda wyboru zamierzenia budowlanego oraz miejsca realizacji inwestycji

1. Zamierzenie budowlane

2. Swoboda wyboru zamierzenia budowlanego

2.1. Wybór zamierzenia budowlanego

2.2. Zmiana wyboru zamierzenia budowlanego

3. Miejsce realizacji inwestycji

4. Swoboda wyboru miejsca realizacji inwestycji

4.1. Znaczenie ładu przestrzennego dla wyboru miejsca realizacji inwestycji

4.2. Znaczenie reżimu prawnego obowiązującego na terenie obszaru specjalnego dla wyboru miejsca realizacji inwestycji

4.3. Znaczenie usytuowania inwestycji dla wyboru miejsca realizacji inwestycji

5. Kontrola i nadzór nad swobodą wyboru zamierzenia budowlanego oraz miejsca realizacji inwestycji

5.1. Kontrola

5.2. Nadzór

5.3. Kontrola swobody wyboru zamierzenia budowlanego oraz miejsca realizacji inwestycji

5.4. Skutek wyboru zamierzenia budowlanego oraz miejsca realizacji inwestycji w sposób niezgodny z prawem

6. Zakończenie

Rozdział IV. Swoboda realizacji zamierzenia budowlanego

1. Projektowanie oraz budowa jako etapy realizacji zamierzenia budowlanego

2. Swoboda inicjowania realizacji zamierzenia budowlanego

3. Swoboda organizacji procesu budowy

3.1. Organizacja procesu budowy

3.2. Ograniczenia swobody organizacji procesu budowy wynikające z przepisów prawa

3.3. Ograniczenia swobody organizacji procesu budowy wynikające z pozwolenia na budowę, zgłoszenia budowy i projektu budowlanego

4. Kontrola i nadzór realizacji zamierzenia budowlanego

4.1. Kontrola i nadzór nad podmiotami zewnętrznymi

4.2. Podmioty kontrolujące oraz podmioty nadzorujące realizację zamierzenia budowlanego

4.3. Kontrola realizacji zamierzenia budowlanego

4.4. Kontrola zgodności realizacji zamierzenia budowlanego z przepisami prawa

4.5. Kontrola zgodności realizacji zamierzenia budowlanego z pozwoleniem na budowę oraz projektem budowlanym

5. Środki nadzoru w toku realizacji zamierzenia budowlanego

5.1. Zastosowanie środków nadzoru jako skutek niezgodności realizacji zamierzenia budowlanego z przepisami prawa

5.2. Zastosowanie środków nadzoru jako skutek niezgodności realizacji zamierzenia budowlanego z pozwoleniem na budowę oraz projektem budowlanym

6. Zakończenie

Rozdział V. Swoboda rozbiórki obiektu budowlanego

1. Rozbiórka

2. Swoboda inicjowania rozbiórki

3. Swoboda organizacji procesu rozbiórki

4. Zastępcze wykonanie rozbiórki obiektu budowlanego

5. Kontrola i nadzór procesu rozbiórki

6. Zakończenie

Podsumowanie

Wykaz cytowanej literatury

Wykaz powoływanego orzecznictwa

Orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego

Orzeczenia Sądu Najwyższego

Orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego

Orzeczenia Wojewódzkich Sądów Administracyjnych

Wykaz aktów normatywnych

Wykaz zagranicznych aktów normatywnych

Wykaz historycznych aktów normatywnych

Summary