Skip to main content

Analiza proporcjonalności ograniczeń konstytucyjnych praw i wolności. Teoria i praktyka

Analiza proporcjonalności ograniczeń konstytucyjnych praw i wolności. Teoria i praktykaWspółczesny dyskurs o prawach człowieka dotyczy w istocie teorii i praktyki stosowania zasady proporcjonalności jako kryterium oceny dopuszczalności ograniczeń praw i wolności jednostki. Tytułowa analiza proporcjonalności to przede wszystkim proces rozumowania praktycznego, który pomaga sędziom rozstrzygać konflikty miedzy ochroną konstytucyjnych praw i wolności a innych konstytucyjnych wartości, ale jest to także element tworzący określoną kulturę uzasadnień sądowych. Książka zwraca uwagę przede wszystkim na legitymizującą funkcję analizy proporcjonalności jako uznanego standardu orzeczniczego, który wynika z przyjęcia określonej struktury praw, a z którego powinna wynikać określona struktura uzasadnień sądowych. Prezentowane rozważania na temat roli poszczególnych elementów analizy proporcjonalności zostały oparte na badaniach jakościowych i ilościowych orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego w Polsce. Rozważania te mają służyć odpowiedzi na pytanie o to, jak stworzyć silny sąd konstytucyjny, którego autorytet będzie działał hamująco na władzę wykonawczą i ustawodawczą, a jednocześnie zapewnić mu silną legitymację społeczną. Jedną z prób odpowiedzi na to pytanie jest wskazanie na ograniczającą rolę analizy proporcjonalności w strukturze uzasadnień wyroków sądowych.

*****

?Tytuł: Analiza proporcjonalności ograniczeń konstytucyjnych praw i wolności. Teoria i praktyka

?Autor: Anna Śledzińska-Simon

Recenzja: prof. Wojciech Sadurski

Temat i słowa kluczowe: Trybunał Konstytucyjny; Polska; analiza proporcjonalności; uzasadnienia decyzji sądowych; kultura uzasadnień; konstytucyjne prawa i wolności; zasada proporcjonalności

Wydawca: E-Wydawnictwo. Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa, Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego

Identyfikator: ISBN 978-83-66066-55-7 (druk), ISBN 978-83-66066-56-4 (online)

Miejsce wydania: Wrocław

Data wydania: 2019

Prawa: ©Anna Śledzińska-Simon

Korekta: Agnieszka Flasińska

Projekt i wykonanie okładki: Karolina Drozd

Na okładce: Johannes Vermeer, Mleczarka, Rijksmuseum, Amsterdam

Skład i opracowanie techniczne: Aleksandra Kumaszka eBooki.com.pl

Dostęp online: http://www.bibliotekacyfrowa.pl/publication/102713

*****

Spis treści

 

Wstęp

Rozdział 1. Analiza proporcjonalności jako metoda badania ograniczeń praw i wolności jednostki

1.1. Proporcjonalność jako metazasada prawa konstytucyjnego

1.2. Rozwój i upowszechnienie testu proporcjonalności na świecie

1.3. Analiza proporcjonalności a słabość praw

1.4. Krytyka analizy proporcjonalności

1.5. Proporcjonalność a ważenie kolidujących wartości

1.6. Analiza proporcjonalności a zakaz naruszania rdzenia praw

1.7. Analiza proporcjonalności w strukturze uzasadnień sądowych

Rozdział 2. Kontrola ograniczeń konstytucyjnych praw i wolności przez Trybunał Konstytucyjny

2.1. Kontekst polityczny i społeczny kontroli konstytucyjności prawa w Polsce

2.2. Model kontroli konstytucyjności w Konstytucji RP z 1997 r.

2.3. Wniesienie sprawy o naruszenie konstytucyjnych praw i wolności

2.4. Zasada proporcjonalności w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego

2.5. Konstytucyjne gwarancje praw i wolności

2.6. Klauzule limitacyjne

2.7. Hierarchia konstytucyjnych praw i wolności

2.8. Ingerencja w zakres ochrony konstytucyjnych praw i wolności

2.9. Forma ustawy

2.10.Katalog wartości konstytucyjnych uzasadniających ograniczenia praw i wolności

Rozdział 3. Analiza proporcjonalności w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego

3.1. Test prawowitego celu

3.2. Test przydatności

3.3. Test konieczności

3.4. Proporcjonalność sensu stricto

3.5. Kategorie środków uznanych za nieproporcjonalne

Rozdział 4. Analiza proporcjonalności w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego w ujęciu ilościowym

4.1. Metodologia badań ilościowych

4.2. Rola poszczególnych kryteriów testu proporcjonalności

4.3. Podsumowanie

Zakończenie

Bibliografia

Spis orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego

Spis rysunków