Konstrukcja prawna swobód rynku wewnętrznego Unii Europejskiej

Posted sob., 2013-06-08 23:21

Celem niniejszej rozprawy jest próba analizy swobód jednolitego rynku wewnętrznego Unii Europejskiej. Rynek ten stanowi fenomen, zapewniając funkcjonowanie między państwami członkowskimi obszaru gospodarczego bez granic wewnętrznych na skalę nieznaną w stosunkach międzynarodowych. Co godne podkreślenia w dobie współczesnej, jest to jedno z niewielu osiągnięć całego procesu integracji europejskiej, którego nie kontestują nawet eurosceptycy. Natomiast jego fundament stanowi przewidziany w art. 26 TFUE swobodny przepływ towarów, usług, osób i kapitału, chociaż należy zaznaczyć, że akurat ta lista ma charakter cokolwiek symboliczny, gdyż nie w pełni pokrywa się z rzeczywistym katalogiem swobód przewidzianych w normach szczególnych.

Swobody są niewątpliwie interesującym obiektem badawczym z wielu względów, które nie ograniczają się jedynie do specyfiki procesu integracji europejskiej, co wymaga oczywiście sięgania do szczególnego podłoża ideowego zapoczątkowanego przez liberalizm i funkcjonalizm. Analiza ich norm okazuje się wyzwaniem z perspektywy teoretycznoprawnej, a ponadto zajmują one poczesne miejsce w unijnych Traktatach, którym przypisuje się charakter aktów konstytucyjnych porządku ponadnarodowego, cechującego się autonomią, wyjątkowymi zasadami stosowania i wykładni.

W celu realizacji założeń badawczych niniejsza rozprawa została podzielona na trzy części. Pierwsza stanowi próbę ujęcia systemowego, które nie ogranicza się jedynie do przedstawienia miejsca norm swobód w Traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej i ich związków z innymi normami. Dlatego po wstępnym przedstawieniu podłoża ideowego i genezy procesów integracyjnych skoncentrowano się na problematyce ogólnej teorii swobód, ich konstrukcji oraz fundamentalnym charakterze, także jako praw podmiotowych i obywatelskich, analizując ponadto wyzwania wykładni.

W części drugiej rozważany jest wpływ swobód na systemy krajowe oraz zagadnienia podziału władzy w Unii, jaki one generują, co wiąże się z koniecznością znalezienia formuły ich otwartości na obce czynniki produkcji w ramach swobodnego przepływu oraz rozwiązania dylematu zarządzania różnicami w regulacjach krajowych. Wymaga to uwzględnienia roli wyjątków i ograniczeń swobód rozumianych jako mechanizm korygujący oraz znaczenia zastosowania zasady proporcjonalności.

Natomiast w części trzeciej analizowany jest model ochrony prawnej, jaki zapewniają swobody. Najpierw przedstawiony został jej zakres podmiotowy i przedmiotowy, ze szczególnym uwzględnieniem wymogu elementu transgranicznego. Następnie dokonano analizy rozumienia i roli zasady niedyskryminacji ze względu na przynależność oraz kluczowego zakazu stosowania barier w swobodnym przepływie między państwami członkowskimi UE.

*****

Autor: Aleksander Cieśliński

Komitet Redakcyjny: Przewodniczący – prof. dr hab. Leonard Górnicki
Członek – dr Anna Trzmielak-Stanisławska
Członek – mgr Bożena Górna

Recenzja wydawnicza: dr hab. prof. nadzw. UWr Dagmara Kornobis-Romanowska

Temat i słowa kluczowe: rynek, Unia Europejska, integracja europejska, przepływ towarów, rynek wewnętrzny UE, prawo gospodarcze, obrót międzynarodowy, obywatelstwo UE, system ochrony prawnej w UE, wykładnia prawa unijnego, zasada niedyskryminacji, zasada proporcjonalności, zasada kraju pochodzenia, swobodny przepływ towarów, usług, osób i kapitału

Konstrukcja prawna swobód rynku wewnętrznego Unii Europejskiej

Spis treści

Ostatnio w blogach